12 αλήθειες για τον κόσμο της ντόπας
O «θαυμαστός» κόσμος του ντοπαρίσματος είναι γεμάτος ψέμα, συγκάλυψη, χρήμα, δόξα, παρακμή και θάνατο. Μπορεί η συζήτηση των ημερών στα ΜΜΕ να εστιάζεται, εν μέρει δικαιολογημένα, στα «φρέσκα κουλούρια», όμως ο καθένας θα περίμενε, με κάθε τέτοια αφορμή, να λείπουν οι κροκοδείλιες κλάψες για την «εθνική συμφορά» και οι τηλεεισαγγελείς που ζητούν την κεφαλή επί πίνακι αυτών που πιάστηκαν (και άρα... «μας ντρόπιασαν»).
Θα περίμενε πέντε πράγματα πιο ουσιαστικά, που θα βοηθούσαν να καταλάβουμε γιατί, πέρα από την «εθνική ντροπή» και τη συνωμοσιολογία γι’ αυτούς που «κάρφωσαν» τους δικούς μας, το ντόπινγκ είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήνουμε στη δικαιοδοσία των ΜΜΕ, τα οποία άλλωστε έχουν οικονομικά συμφέροντα να προστατεύσουν, απείρως πιο σημαντικά από την πληροφόρηση της κοινωνίας για ένα πρόβλημα που στις μέρες μας είναι εκρηκτικό.
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν ν’ αφήσουμε πίσω την επικαιρότητα και να βουτήξουμε λίγο πιο βαθιά σ’ αυτόν τον σκοτεινό κόσμο λέγοντας μερικές βασικές αλήθειες, τις οποίες, ως επί το πλείστον, δεν διαβάζετε ούτε ακούτε συχνά και οργανωμένα, αφού η πληροφόρηση μένει σχεδόν πάντα στα ρηχά.
1 Κατ’ αρχάς ίσως έχετε αντιληφθεί αυτό που πλέον είναι κοινός τόπος: πρωταθλητισμός υψηλού επιπέδου δεν γίνεται χωρίς τεχνολογικά «βοηθήματα». Ακόμη και στον αθλητισμό των ατόμων με ειδικές ανάγκες έχουν ήδη διαπιστωθεί κρούσματα ντοπαρίσματος.
2 Το αθλητικό κατεστημένο, από τις εθνικές και τις παγκόσμιες ομοσπονδίες μέχρι τους συλλόγους και τις ανώνυμες αθλητικές εταιρείες, όχι μόνο αποδέχεται, αλλά και νομιμοποιεί την «αθλητική» και παρα-αθλητική τεχνολογία. Ακόμη και στον τομέα του ντοπαρίσματος κάθε τρεις και λίγο ουσίες προηγουμένως απαγορευμένες νομιμοποιούνται ακολουθώντας τις απαιτήσεις των ρεκόρ, των φαρμακοβιομηχανιών και των χορηγών.
3 Εδώ και χρόνια έχει καθιερωθεί και λέγεται ευρέως, ως ένας ακόμη «κοινός τόπος», η άποψη ότι για το ντόπινγκ φταίει ο πρωταθλητισμός – σε αντιδιαστολή με τον «αγνό» αθλητισμό. Με άλλα λόγια, αν ξεριζώσουμε τον καρκίνο των εταιρειών, των χορηγών, της διαφήμισης κ.λπ. προωθώντας τον μαζικό λαϊκό αθλητισμό, θα βγάλουμε το ντόπινγκ από την αθλητική ζωή. Μέγα λάθος, διότι ο πρωταθλητισμός είναι στοιχείο του αθλητισμού από την αρχαιότητα.
Ο αθλητής στην αρχαιότητα είχε τη διπλή ιδιότητα του πολίτη - στρατιώτη και βασική του αποστολή ήταν η προπαρασκευή του για την υπεράσπιση της πόλης. Κατά συνέπεια ο αθλητισμός, που βρισκόταν στο κέντρο της κοινωνικής ζωής με τρόπο λειτουργικό, είχε κύριο συστατικό και στόχο την επιβίωση και αναπαραγωγή της κοινωνικής οργάνωσης. Είναι επίσης γνωστό ότι η νίκη των αθλητών στην Ολυμπία συνεπαγόταν πλήθος τιμών, από το «γκρέμισμα των τειχών» κατά την υποδοχή τους μέχρι την «εφ’ όρου ζωής δωρεάν σίτιση», όπως γινόταν στο Πρυτανείο, στην Αρχαία Αθήνα.
Με δυο λόγια, ο αθλητισμός γεννήθηκε ως υποκατάστατο του πολέμου και εν πολλοίς παραμένει αυτό ακριβώς.
4 Η μαζικότητα του αθλητισμού και η αναγκαστική διεθνοποίησή του δεν άφησε ποτέ αδιάφορη την πολιτική τάξη, η οποία επενδύει στον αθλητισμό την προπαγάνδιση του «εθνικού μεγαλείου». Από τον Χίτλερ και τον Ψυχρό Πόλεμο μέχρι τις τοπικές αντιπαλότητες και συρράξεις και τη φοβερή ρήση του Μαραντόνα ότι «το χέρι του Θεού» τιμώρησε τους άγγλους για τα Φόκλαντ, ο αθλητισμός γίνεται ένα ευρύχωρο όχημα προπαγάνδισης των «εθνικών ιδεωδών».
Άλλωστε, στο πρώην ανατολικό μπλοκ, όπου δεν υπήρχαν χορηγοί και εταιρείες για να «οικονομήσουν», γεννήθηκε το ντόπινγκ σε μια προσπάθεια είτε να καταδειχθεί η εθνική υπεροχή είτε να προβληθεί το μεγαλείο του συστήματος. Οι δυτικοί προσχώρησαν στις μεθόδους ντόπινγκ μόνο ύστερα από αλλεπάλληλες αθλητικές ταπεινώσεις.
5 Εξ άλλου το πρόβλημα του ντόπινγκ στον αθλητισμό είναι ανάλογο με αυτό της βίας: ακόμη κι αν το εξαλείψεις από τον αθλητισμό, δεν παύει να είναι συστατικό στοιχείο της κοινωνικής ζωής. Απλώς μεταθέτεις το πρόβλημα λίγο παραδίπλα κλείνοντας τα μάτια στην ύπαρξή του. Απόδειξη γι’ αυτό είναι η τρομακτική εξάπλωση του ντόπινγκ – με τη στενή του έννοια μάλιστα – σε πάρα πολλά επίπεδα της κοινωνικής ζωής:
* μουσικοί και άλλοι καλλιτέχνες ντοπάρονται με ναρκωτικά για μέγιστη απόδοση επί σκηνής με συνέπεια την εξάρτηση και όλα τα παρεπόμενα,
* νέοι και ηλικιωμένοι παίρνουν Βιάγκρα και τα όμοιά του για καλύτερη σεξουαλική απόδοση, χωρίς να είναι σαφές ακόμη αν υπάρχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον οργανισμό,
* μαθητές ντοπάρονται για να εισαχθούν στα ΤΕΦΑΑ ή απλώς, με άλλου τύπου σκευάσματα, για να αυξήσουν τη συγκέντρωση, την προσοχή και την απόδοσή τους στα μαθήματα, με συχνή συνέπεια την πλήρη ψυχοδιανοητική κατάρρευσή τους,
* νέοι άνθρωποι ντοπάρονται με αναβολικά στα γυμναστήρια για να «χτίσουν» το κορμί τους ή με ποτά για να ξεπεράσουν τις αναστολές στην ερωτική τους ζωή, με όλες τις συνέπειες,
* γιάπηδες ή χαμηλόβαθμοι εργαζόμενοι παίρνουν «κοκτέιλ» βιταμινών, ιχνοστοιχείων, μετάλλων κ.λπ. χωρίς συνταγογράφηση και έλεγχο για τη νομιμότητα των περιεχόμενων ουσιών προκειμένου να αντεπεξέλθουν στους εξοντωτικούς εργασιακούς ρυθμούς που τους επιβάλλουν οι εργοδότες τους,
* στρατιώτες ντοπάρονται με ουσίες που δρουν στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα προκειμένου να καταπολεμήσουν τον φόβο και να αυξήσουν την εγρήγορσή τους στη διάρκεια πολεμικών αποστολών,
* εταιρείες ήδη μελετούν και πειραματίζονται αποσκοπώντας στη δημιουργία του «στρατιώτη που δεν κοιμάται» και μπορεί να βρίσκεται στην κορυφή της απόδοσής του όλο το εικοσιτετράωρο, με τα πρώτα αποτελέσματα των πειραμάτων να είναι εφιαλτικά.
Τα παραδείγματα είναι κυριολεκτικά άπειρα, τα ζούμε, αλλά σπανίως τα αξιολογούμε. Όμως η αύξηση της παραγωγικότητας και της απόδοσης εις βάρος του ανθρώπινου οργανισμού είναι ήδη νόμιμη και έχει προσλάβει τον προπαγανδιστικό χαρακτήρα του «τρόπου ζωής». Η ντόπα λοιπόν είναι παντού και νόμιμη. Άρα δεν αρκεί η καταπολέμησή της στον αθλητισμό.
6 Το ντόπινγκ σκοτώνει: οι καταγεγραμμένοι θάνατοι των αθλητών και οι υποψίες για πολλούς άλλους, τα άσυλα για πρώην πρωταθλητές και νυν ανθρώπινα ερείπια στο κάποτε ανατολικό μπλοκ ίσως στους περισσότερους δεν λένε τίποτε, αφού η πληροφόρηση για όλα τούτα δεν είναι επαρκής. Όμως οι εφιαλτικές συνέπειές του στον ανθρώπινο οργανισμό – από καρκίνους, εγκεφαλικά και καρδιακά μέχρι την παράνοια και τις άλλες ψυχολογικές ασθένειες και από την ψυχική και σωματική εξάρτηση μέχρι την αλλαγή των χαρακτηριστικών του φύλου – είναι εν πολλοίς γνωστές. Και δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός, αρκεί να αναζητήσεις την πληροφόρηση.
7 Το μεγάλο δίλημμα στη συνείδηση των περισσότερων είναι η σχέση των αθλητών με το ντόπινγκ. Οι αθλητές είναι οι θύτες ή τα θύματα της ιστορίας; Χωρίς περιστροφές, είναι τα θύματα. Όχι μόνο επειδή πληρώνουν με την υγεία και τη ζωή τους το ντοπάρισμα ούτε επειδή, πλην ελαχίστων περιπτώσεων, τους αντιστοιχεί μικρό μόνο μέρος από την «πίτα» που δημιουργεί ο κύκλος εργασιών του πρωταθλητισμού. Κυρίως διότι είναι οι μόνοι που πληρώνουν το βαρύτατο κόστος για να κινηθεί και να παραγάγει ασύλληπτο χρήμα μια παγκοσμίων διαστάσεων παραγωγική «μηχανή», την ώρα που προπονητές, παράγοντες και ολόκληρα κράτη τζιράρουν πάνω τους τρελό χρήμα.
Είναι επίσης εξαιρετικά αμφίβολο το αν οι αθλητές, ενώ γνωρίζουν το προσδοκώμενο αγωνιστικό «όφελος» από τα φαρμάκια των προπονητών και των παραγόντων, έχουν πλήρη γνώση για τις επιπτώσεις τους – τουλάχιστον στην πλειονότητά τους. Δεν είναι δηλαδή καθόλου βέβαιο ότι οι αρσιβαρίστες του Ιακώβου γνώριζαν πως μόλις σε μερικούς μήνες θα αρχίσουν να φαίνονται οι αρνητικές επιπτώσεις από τη λήψη του φαρμάκου.
8 Η υποκρισία ολόκληρης της κοινωνίας και η απληστία ανόητων και μωροφιλόδοξων γονέων είναι βασικός παράγοντας για την εξάπλωση του ντόπινγκ ακόμη και σε μικρά παιδιά των σχολικών πρωταθλημάτων. Ακόμη και δημοσίως γονείς και καθηγητές υποστήριξαν αυτές τις μέρες αυτό που είναι κοινό μυστικό: ότι γονείς συναινούν – αν δεν... παρακαλούν κιόλας – τους «προπονητές» και τους διάφορους απατεώνες που πλασάρουν φαρμάκια στην πιτσιρικάδα.
Περίπου όπως οι μαμάδες, που πασάρουν τα ανήλικά κοριτσάκια τους στον αμφιλεγόμενο χώρο του μόντελινγκ και τους νταβατζήδες του παρακαλώντας να τα προωθήσουν. Η εκπόρνευση στο μεγαλείο της. Μόνο που εδώ μιλάμε και για θάνατο...
9 Οι βαρύτατες ευθύνες για την εξάπλωση του ντόπινγκ στην Ελλάδα, εκτός από τους αγύρτες και τους αθλητικούς δουλεμπόρους – είτε λέγονται παράγοντες είτε προπονητές είτε πρόκειται για κοινούς πλασιέ παράνομων εταιρειών –, βαρύνει πρώτα και κύρια το ελληνικό κράτος. Είτε το παραδεχτούμε είτε όχι, στη χώρα μας έχει στηθεί, εδώ και μιάμιση δεκαετία, ένας απίστευτος μηχανισμός παραγωγής μεταλλίων πάση θυσία, ο οποίος κυριαρχείται πλήρως από την κρατική εντολή, τους ομοσπονδιάρχες και τους προπονητές.
Αυτοί διακινούν και διαχειρίζονται το χρήμα, αυτοί συγκαλύπτουν κρούσματα ντόπινγκ, αυτοί καρπώνονται τη δόξα. Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο, στην Ελλάδα το μοντέλο ανάπτυξης του αθλητισμού είναι ανατολικού τύπου. Ανεξαρτήτως του αν αυτό θα το κρίνει κάποιος ως αθλητικό εθνικισμό ή κρατικό μονοπώλιο ή κοινό λαμογισμό, η ρίζα του κακού είναι στο κράτος, αντίθετα απ’ ό,τι συμβαίνει σε χώρες με πολύ πιο ανεπτυγμένα χαρακτηριστικά «αγοράς».
10 Στην Ελλάδα είναι ευαγγέλιο η ρήση του φοβερού Τζέκου: «Ντοπαρισμένος είναι όποιος πιάστηκε ντοπαρισμένος». Σωστά, αφού αυτός θα πληρώσει το τίμημα, ως αποδιοπομπαίος τράγος, του οποίου η θυσία θα εξαγνίσει όσους ποτέ δεν αποκαλύφθηκαν. Σ’ αυτή τη λογική συναινούν τα ΜΜΕ, που θαρρείς ότι έχουν αποκλειστική έγνοια την αποθέωση αυτών που δεν πιάνονται και την αποκαθήλωση αυτών που ντροπιάζουν το ανάδελφο έθνος μας. Ο ρόλος τους ως μέσων ενημέρωσης πνίγεται από τις κραυγές των «παραθύρων» και την εντυπωσιοθηρία των πρωτοσέλιδων.
11 Είναι χιλιοειπωμένο ότι το ντόπινγκ βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά από το αντιντόπινγκ. Έχει προαναγγελθεί μάλιστα ότι το επόμενο στάδιο θα είναι το γενετικό ντόπινγκ. Η αλήθεια είναι ότι αυτός ο τύπος ντοπαρίσματος είναι ήδη ανάμεσά μας. Ήδη οι επιστήμονες το έχουν διαπιστώσει και εδώ και μια πενταετία αυτή η μέθοδος έχει εγγραφεί στα κατάστιχα της WADA ως απαγορευμένη. Το κυνήγι των ντοπαριστών θυμίζει το φίδι που κυνηγάει την ουρά του μέχρι να τη δαγκώσει και να πεθάνει.
12 Με βάση όλα τα παραπάνω, το ντόπινγκ δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ένα πρόβλημα του αθλητισμού. Λόγω των συνεπειών του, της εξάπλωσής του σε όλους τους τομείς της σύγχρονης ζωής και των ισχυρότατων κινήτρων που συνοδεύουν την ανεξέλεγκτη λήψη μη εγκεκριμένων και μη συνταγογραφούμενων φαρμακολογικών ουσιών, πρέπει να το δούμε πλέον ως πρώτης προτεραιότητας ζήτημα δημόσιας υγείας.
Όσο για την καταπολέμησή του, είναι θέμα ισχυρής πολιτικής απόφασης σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλαγής προτύπων και τρόπου ζωής, ενίσχυσης της ιδέας του αθλητισμού χωρίς την αυταπάτη ότι σε μια μόνο χώρα μπορείς να καταπολεμήσεις μια σύγχρονη μάστιγα, ακόμη κι αν μεταβληθείς σε μια αθλητική Αλβανία τύπου Εμβέρ Χότζα. Όμως αυτή είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου