Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010

Μια λογική και δίκαιη προσέγγιση γύρω από την ανακύκλωση

Βασίλης Γκάτσος: Τυφλός Τυφλόν οδηγεί ...
Δεματοποιημένη βλακεία Διδύμων αλλά και μετά απ’ αυτήν ή «τυφλός τυφλόν οδηγεί», ή «έτσι να βρισκόμαστε και να συναπαντιόμαστε».

Και φυσικά δεν εννοώ όποιον έχει όντως καλή προαίρεση και αμέριστο ενδιαφέρον για το περιβάλλον.


Από την αρχή πρέπει να τονίσω ότι ο χώρος ο προοριζόμενος για δεματοποίηση που τώρα προτείνεται ως χώρος διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών με αιτιολογία «να αξιοποιηθεί το αγορασθέν μηχάνημα δεματοποίησης» μπορούσε να ορισθεί σε οποιοδήποτε άλλο μέρος και να μεταφερθεί εκεί το μηχάνημα, αν τελικά αυτό το μηχάνημα έχει κάποια χρησιμότητα.


Ένα κέντρο διαλογής επεξεργάζεται καθαρά υλικά και παραλαμβάνει το περιεχόμενο των μπλε κάδων σύμφωνα με προδιαγραφές δηλαδή να περιέχουν χαρτί, πλαστικό, κουτάκια αλουμινίου, γυάλινα μπουκάλια και όχι οργανικά απορρίμματα. Άρα είναι ένα καθαρό πράγμα που μπορεί να βρίσκεται σε οποιοδήποτε μέρος της Ερμιονίδας. Κάλλιστα μπορεί να υπάρχει σε κάθε χωριό της Ερμιονίδας.


Το κέντρο διαλογής δεν ρυπαίνει ούτε βρωμάει. Ούτε χρειάζεται να έχει στον ίδιο χώρο ένα ΧΥΤΥ για ταφή υπολειμμάτων, γιατί υπολείμματα δεν υπάρχουν. Αν στον μπλε κάδο πετάξει κάποιος κατά λάθος λίγα οργανικά απορρίμματα, υποτίθεται ότι αυτά είναι τόσο λίγα, που μετά τη διαλογή μπορούν να μεταφερθούν σε οποιοδήποτε μακρινό ΧΥΤΥ. Στη Γερμανία το περιεχόμενο του μπλε κάδου είναι πλήρως διαχωρίσιμο και δεν αφήνει υπόλειμμα καθόλου. Άντε στην Ερμιονίδα να αφήνει ένα 5%. Δεν είναι αυτό πρόβλημα.


Άρα το κέντρο διαλογής μπορεί να είναι περίπου εκεί που κυρίως βγαίνουν αυτά τα υλικά και βγαίνουν κατά 95% στην τουριστική περιοχή της Ερμιονίδας και κατά 5% στα ορεινά χωριουδάκια της. Αυτό υπαγορεύει η λογική και το δίκαιο. Δεν το ακούσαμε από καμιά οικολογική συλλογικότητα ούτε από δημοτική αρχή, ούτε από την κεντρική διοίκηση, ούτε φυσικά από αριστεροειδώς οικολογούντες.


Μιλάμε λοιπόν για την διαχείριση των υλικών συσκευασίας ειδών νοικοκυριού τα οποία μπαίνουν στον μπλε κάδο και πάνε σε κέντρο διαλογής και μετά το καθένα παίρνει το δρόμο του για το εργοστάσιο αυτό που θα τα αξιοποίηση.


Είναι πολύ μεγάλο ψέμα ότι το κόστος όλης αυτής της διαχείρισης θα το πληρώσει ο Δήμος και ο δημότης. Επίσης είναι ψέμα ότι τα υλικά συσκευασίας έχουν κέρδος μεγάλο και το οσμίζεται το μεγάλο κεφάλαιο. Στην Κοιλάδα, σε επίπεδο χωριού, έγινε η μόνη αξιόλογη προσπάθεια και ο Παπαθέμης έδωσε στοιχεία. Με εθελοντική εργασία συλλογής και διαχωρισμού, με εθελοντική μεταφορά, και πάλι τα χρήματα που εισέπραξε δεν κάλυψαν το κόστος. Αν ήταν εταιρεία και πλήρωνε όλες τις εργασίες θα έμπαινε μέσα μέχρι τα μπούνια. Γιατί ο Δήμος Κρανιδίου δεν λέει σε μια εταιρεία: Σου δίνω το δικαίωμα να μαζεύεις με δικούς σου μπλε κάδους τα υλικά συσκευασίας του Δήμου, να τα διαχωρίζεις με δικά σου μέσα και να τα εμπορεύεσαι. Ως Δήμος δεν θέλουμε χρήματα αλλά ούτε και εσύ θα εισπράττεις από τους δημότες. Ε, δεν θα βρει κορόιδα!

Ξέρετε πότε θα παρουσιαζόταν μία τέτοια εταιρεία; Αν, όπως άρχισε να γίνεται στην Γερμανία και όχι μόνον, το κάθε σπίτι βγάζει ξεχωριστά μόνον γυαλί, μόνον πλαστικό, μόνο χαρτί, μόνον κουτάκια αλουμινίου, με μεγάλη επιμέλεια και πεντακάθαρα. Τότε ναι, μπορεί να σταθεί κερδοφόρα μια εταιρεία.

Άρα πρέπει να πληρώσει ο Δήμος και ο Δημότης ενώ μόλις λίγο πριν μας είπες ότι δεν πληρώνουνε αυτοί για τη διαχείριση υλικών συσκευασίας;

Ναι, δεν πληρώνουν, γιατί δεν είναι οι ρυπαίνοντες. Το έχω ξαναπεί ότι όταν αγοράζεις ένα μπουκάλι νερό εσύ θέλεις το νερό δεν θέλεις τη συσκευασία του. Άρα η βιομηχανία που εμφιαλώνει (ή εισάγει) νερό, αυτή ρυπαίνει, δηλαδή σκορπίζει παντού πλαστικά μπουκάλια νερού. Άρα αυτή είναι πλήρως υπεύθυνη να τα ξανασυγκεντρώσει με δικό της κόστος ή να πληρώσει για να συγκεντρωθούνε.

Προς τούτο λοιπόν έχει αδειοδοτηθεί αρμοδίως ένα μεγάλο Σύστημα (μπορούν να υπάρξουν και άλλα) το Ε.Ε.Α.Α. (Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης – Αξιοποίησης) η οποία λειτουργεί σύμφωνα με το νόμο 2939/01.

Και τι κάνει αυτή η εταιρεία;

Καταγράφει όλες τις βιομηχανίες που συσκευάζουν τα προϊόντα τους και όλες τις εταιρείες που εισάγουν συσκευασμένα.

Μετά την καταγραφή και σύμφωνα με το νόμο η κάθε εταιρεία υποχρεούται στο τέλος κάθε χρόνου να υπολογίσει τις συσκευασίες της, όλων των επιπέδων, να τις πολλαπλασιάσει με την τιμή που δίνει για κάθε μία η Ε.Ε.Α.Α., να φωνάξει παρακαλώ ορκωτό λογιστή για επαλήθευση, να τα υποβάλλει όλα μέσω ιντερνέτ στην Ε.Ε.Α.Α. και μέσα σε ένα μήνα να έχει πληρώσει στην Ε.Ε.Α.Α. το συνολικό ποσό. Όλες οι εταιρείες είναι συνεπέστατες.

Δηλαδή παράγω αναψυκτικά σε πλαστικό και γυάλινο μπουκάλι, ανά 6 τα βάζω σε πλαστικό περιτύλιγμα, ανά 10 εξάδες τα βάζω σε ξύλινη παλέτα και τα περιτυλίγω με πλαστικό φύλλο και τα δένω με μεταλλικό τσέρκι.

Ε, αν έβγαλα το χρόνο 100 000 000 μπουκάλια θα υπολογίσω τα βάρος κάθε συσκευασίας μου, δηλαδή το βάρος: των πλαστικών μπουκαλιών, των γυάλινων, του πλαστικού περιτυλίγματος της εξάδας, της δεκάδας, των ξύλινων παλετών, του τελικού πλαστικού και του τσερκιού. Τόσοι τόνοι το καθένα, επί την τιμή που καθορίζει η Ε.Ε.Α.Α. = τόσα λεφτά δίνω το χρόνο. Γιατί; Για να μαζευτούν οι συσκευασίες μου. Και τις τιμές βέβαια τις καθορίζει η Ε.Ε.Α.Α. Πάρα πολλά χρήματα.

Και επειδή ο πλέον πρόσφορος τρόπος μέχρι σήμερα τουλάχιστον στη χώρα είναι η συλλογή των συσκευασιών αυτών μέσω των Δήμων, η Ε.Ε.Α.Α. συνεργάζεται με αυτούς με δύο τύπους συμβολαίων.

Στον πρώτο τύπο η Ε.Ε.Α.Α. αναλαμβάνει όλες τις δαπάνες επένδυσης που περιλαμβάνουν το σύνολο των αποθηκευτικών μέσων (κάδοι, τσάντες κ.λ.π.) των οχημάτων συλλογής, των κτιριακών και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων που χρειάζονται στο κέντρο διαλογής καθώς και τα έξοδα λειτουργίας του, ενώ ο δήμος βάζει μόνο το γήπεδο του κέντρου διαλογής και πληρώνει το προσωπικό που συλλέγει από τους κάδους, καύσιμα, αναλώσιμα κ.λ.π.

Στον δεύτερο τύπο κάνει όλες τις επενδύσεις και φορτώνεται όλα τα λειτουργικά έξοδα ο Δήμος, και παραδίδει ποσότητες υλικών που ανακτά και πληρώνεται από την Ε.Ε.Α.Α. σε καθορισμένη τιμή για κάθε υλικό. Άρα πάλι η Ε.Ε.Α.Α. ουσιστικά πληρώνει.

Άρα δεν είναι μόνοι τους οι Δήμοι, έχουν πάρα πολύ καλό χρηματοδότη και σύμμαχο. Αρκεί στους μπλε κάδους να μπαίνουν μόνον υλικά συσκευασίας. Αν οι Δήμοι απολογούνται ότι δεν έχουν κάνει μέχρι σήμερα τίποτα, νομίζω ότι όντως δεν έχουν κάνει απολύτως τίποτα δεδομένου ότι τους δίδονται τα μέσα.

Ποια λοιπόν η περιβαλλοντική διαφορά αν το κέντρο διαχωρισμού βρίσκεται στον Άγιο Αιμιλιανό ή στο Σταυρό Διδύμων;

Ωραία τα λέμε και έτσι είναι. Αλλά τα οργανικά απορρίμματα, δηλαδή τα αποφάγια μας που πετάμε σε ειδικό για αυτά κάδο τι θα γίνουνε;

Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι αυτά δεν συνδέονται με κανένα τρόπο με τα υλικά του μπλε κάδου. Ο κάδος τους μπορεί να είναι όπου θέλει η υπηρεσία του Δήμου ή ιδιωτική εταιρεία που πληρώνει ο Δήμος να μαζεύει το περιεχόμενο, το οποίο αν δεν επιδέχεται αξιοποίηση πάει κατευθείαν σε ΧΥΤΥ. Αν δέχεται αξιοποίηση π.χ. λιπασματοποίηση πάει σε ένα τέτοιο εργοστάσιο και βγαίνει λίπασμα. Όμως εδώ δεν υπάρχουν εταιρείες υπεύθυνες. Εσύ καταναλωτή τα έφαγες, αλλά ..... όχι όλα. Για αυτά που άφησες λοιπόν πλήρωσε το δήμο σου που τα μαζεύει. Φυσικά και αυτά που βγάζεις από ..... κάτω και τα πάει ο Δήμος στον βιολογικό σταθμό του, δικά σου είναι και πληρώνεις.

Τώρα ΧΥΤΥ στην Ερμιονίδα, ή εργοστάσιο λιπασματοποίησης, δεν έχουμε, αλλά μπορούμε να τα πάμε (αν τα δεχθούν) σε κάποιον μακρινό ΧΥΤΥ.

Σημειώνω ότι υπάρχει και άκρως οικολογική λύση και οικονομικώς συμφέρουσα την οποίαν εφάρμοζαν πλήρως οι παππούδες μας αν και στο σύνολό τους Βασιλικοί και Βενιζελικοί, όμως φιλόζωοι. Αν κάθε σπίτι και κάθε εξοχικό συντηρούσε από πέντε κότες, θα παρακαλάγαμε για αποφάγια, θα είχαμε αυτάρκεια σε κοτόπουλα, σε αυγά, σε σπιτικιά κοπριά και κάθε πρωί υποχρεωτικό ξύπνημα για δουλειά και όχι για blogology.

Και τα χώματα, τα μπάζια εκσκαφών και κατεδαφίσεων που τα πηγαίνουμε στη χωματερή μαζί με τα σκουπίδια;

Αυτά είναι αδρανή υλικά και πρέπει να πάνε σε ξεχωριστό χώρο, μακριά από τους άλλους για διαλογή και αξιοποίηση.

Αυτά λοιπόν τα τρία πράγματα, τα ανεξάρτητα μεταξύ τους, πρέπει να γίνουνε. Όταν όμως δεν έχει πρώτα κατασκευαστεί χώρος για τα μπάζια, όταν πρώτα δεν έχει κατασκευαστεί ΧΥΤΥ ή εργοστάσιο λιπασματοποίησης, όταν θέλουμε σύμφωνα με το νόμο οι χωματερές να σφραγιστούν, που θα πάνε αυτά τα υλικά;

Είναι υποκρισία να λειτουργούμε τις νομίμως κλειστές χωματερές και δεν είναι υποκρισία να προτείνουμε ως οικολογική λύση τον χώρο στον Σταυρό Διδύμων ως κέντρο διαλογής υλικών συσκευασίας, όπου όμως θα πηγαίνουν εκεί και τα οργανικά απορρίμματα (αφού δεν έχουμε που να τα πάμε) και φυσικά και τα μπάζια; Έχει την εντύπωση κανένας ότι εκεί δεν θα γίνει μια νέα ασύδοτη μεγάλη χωματερή με τις παραδοσιακές φωτιές της, τα ψόφια ζώα και ό,τι άλλο;

Και επειδή στην καταχρεωμένη χώρα μας λεφτά για έργα δεν υπάρχουν, ο εθελοντισμός είναι στο ξεκίνημα, και η περιβαλλοντική συνείδηση όλων μας στα σπάργανα, ενώ στο βάθος του μυαλού μας έχουμε το πώς θα φορτώσω τα απορρίμματά μου στον γείτονα, καλόν είναι ο καθένας να κρατήσει τις «λύσεις» στη μικρή του επικράτεια «στο χωράφι του και στην αυλή του» ή στις «διανοητικές του ακροβασίες» και οι Διδυμιώτες και Φουρνιώτες να φροντίσουν να φύγει από εκεί ο εξοπλισμός του δεματοποιητή, να μη δεχθούν απορρίμματα και οτιδήποτε άλλο και να χρησιμοποιούν προς το παρόν τον χώρο μόνο για τις ανάγκες των χωριών τους (βέβαια παράνομα ως... χωματερή).

Είπαμε ήσυχα τα Δίδυμα, αλλά έχει και μπιέρουνι!

Έρρωσθε
Βασίλης Γκάτσος
12-02-10

Οι υπογραμμίσεις δικές μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: